Bias en heuristieken

Bias en heuristieken

Welke verandering je met je organisatie ook wil bereiken, op een dag moet je met de billen bloot: wat vindt je doelgroep eigenlijk van de verandering die je voor ogen hebt?  Zien ze de voordelen die jij met je team hebt uitgedacht? De kans is aanwezig van niet. Bijvoorbeeld omdat je tijdens je ontwerpproces of communicatie onvoldoende hebt rekening gehouden met de bias en heuristieken die leven bij je doelgroep. Deze twee termen beschrijven hoe onze hersenen informatie verwerken en beslissingen nemen. Dat kan nogal van invloed zijn op de manier waarop men je verandering of product ervaart.

Bias

Bij bias hebben we het over een telkens terugkerende denkfout die je hersens maken waardoor je dingen verkeerd beoordeelt en onjuiste beslissingen neemt. Van die denkfouten zijn we ons niet altijd bewust, terwijl die vaak wel van invloed zijn op hoe we informatie waarnemen, interpreteren en onthouden. 

Uit hersenonderzoek blijkt dat bias vooral optreedt als er “interactie is tussen cognitieve en emotionele processen”. In normale mensentaal: onze emoties hebben invloed op hoe we informatie waarnemen en interpreteren.

Dit zie je heel goed als je mensen vraagt het risico in te schatten op een terreuraanslag. Als deze net in het nieuws geweest is, zijn de emoties daarover nog vers, en wordt de kans vele malen hoger ingeschat dan als de laatste aanslag weer een tijd geleden was. 

 

Bij haar ontwerpen houdt ontwerpbureau Story Studio in Hilversum rekening met bias en heuristieken.
Bias en heuristieken worden door ontwerpbureau Story Studio altijd in het achterhoofd gehouden
Ontwerpbureau Story Studio in Hilversum houdt rekening met bias.

Heuristieken

Heuristieken zitten nét iets anders in elkaar. Beschouw ze als een soort mentale snelkoppelingen of ‘vuistregels’ die helpen om snel en efficiënt beslissingen te nemen en problemen op te lossen. Heuristieken zijn vaak nuttig in situaties waarin er niet genoeg tijd of informatie is om een grondige analyse te maken. Tegelijkertijd kunnen ze ook leiden tot vooroordelen en beoordelingsfouten. 

Ken je de dokter in witte jas in de tandpastareclame nog? Dat is een manier waarbij de reclamemakers gebruik maken van de snelkoppeling ‘witte jas = verstand van mijn gebit”. Met als extra conclusie: ‘die tandpasta is goed’.

Bias en heuristieken en jouw werk

Zoals gezegd bepalen bias en heuristieken met welke vooringenomenheid mensen je vernieuwing ontvangen. Dat kan variëren van een onterechte “dit hebben we al een keer meegemaakt” tot een totaal onbegrip over wat je met je verandering of ontwerp wil bereiken. Het is dus zaak te onderzoeken welke denkbeelden er leven bij je beoogde doelgroep of gebruiker. En daarna een manier te bedenken hoe je in je ontwerpproces of communicatie daar rekening mee kan houden.

Bij Story Studio proberen we bij onze ontwerpprocessen in kaart te brengen welke bias en heuristieken invloed kunnen hebben op het beoogde resultaat. Op die manier zorgen we dat de ontwerpen gaan doen wat ze moeten doen, én we beter kunnen communiceren.

Vind je het interessant hier meer over te weten, dan raden we je de boeken van Daniel Kahneman aan!

Storystudio_Chris Hanselaar

Op zoek naar meer informatie? 

Neem contact met ons op als je nog vragen hebt. Of het nu een korte of lange vraag is,
we nemen graag de tijd om je meer te vertellen over onze dienstverlening.